اصول ایمنی در محیط کار
اصول ایمنی در محیط کار یک ضرورت است.
ایمنی بعنوان حفاظت انسان و کارآیی او از صدمات و پیشگیری از صدمه دیدن انسان تعریف می شود.
اولین تلاش انسان در جهت بهبود ایمنی ۲۰۰۰ سال پیش در کتاب تاریخ طبیعی Pliny و Elder آمده است.
بعنوان مثال در این کتاب گفته شده که برای جلوگیری از استنشاق مواد سمی کارگران باید از ماسکهای حفاظتی استفاده نمایند .
از اولین وسایل ایمنی لامپهای ایمنی معادن را می توان نام برد.
هدف از اجرای مقررات ایمنی و دستورالعملهای مربوطه، امکان بوجود آمدن محیط سالم است.
بنحوی که کارگران بدون دغدغه خاطر و بدون ترس از خطرات صنعت بکار خود ادامه دهند.
بدین ترتیب ترس از آینده نامعلوم که زائیده و معلول حوادث و سوانح در محیط کار می باشد در جامعه صنعتی ما رخت بر خواهد بست.
بدون وجود مسئول ایمنی نه تنها قدمی در راه پیشرفت صنعتی برداشته نمی شود بلکه صنعت دچار هرج و مرج و از هم پاشیدگی شده و دیر یا زود به سوی زوال تدریجی سوق پیدا مینماید.
نظم و نظافت کارگاهی (House Keeping)
روزگاری فروش زیاد و یا تعداد کارکنان و بزرگی کارخانه موجبات افتخار یک شرکت را فراهم می آورد.
زیرا ظاهرا فروش بالا و تولید انبوه، کاهش هزینه تولید و سود بالاتر را تضمین می کرد.
در دیدگاه جدید مدیریتی مهارت کارگر خط تولید و نیز شرایط تولید و محیط کارخانه و کیفیت محصول است که تعیین کننده فروش و سود شرکت است.
پاکیزگی در سیستم پنج سین مدیریتی ژاپن یعنی پاکیزگی، انسان، ماشین آلات، مواد و محیط می باشد.
جهت دستیابی به صنعتی منضبط و کارگاهی تمیز با کارگران بهره ور و کاهش ریخت و پاش راهکارهای زیر توصیه می شود:
۱٫ علامت گذاری و نوشتن مشخصات مواد و یا قطعاتی که در داخل قوطی ها و یا بشکه ها هستند و نوع آنها مشخص نیست.
۲٫ لوازم ضروری از لوازم غیر ضروری تفکیک شده و وسائل غیر ضروری از محیط کار دور نگه داشته شوند.
۳٫ ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده و کف سالنها و راهروها بعد از هر شیفت تمیز شوند.
۴٫ اقلام پر مصرف در نزدیکی محل مصرف قرار داده شوند.
۵٫ برای نظافت و بهداشت شخصی کارگران باید یک برنامه مدون وجود داشته باشد.
رنگ و کاربرد آن در صنعت:
طبق استاندارد ANSI هر رنگ دارای کاربرد ویژه ای بوده و در موارد خاصی بکار میرود.
قرمز: رنگ قرمز علامت توقف (کلیدهای توقف اضطراری) و تجهیزات پیشگیری و مبارزه با حریق مانند جعبه های هشدار دهنده، سطلهای شن و … را نشان می دهد.
نارنجی: این رنگ برای نشان دادن خطر بکار می رود.
مثلا برای نشان دادن قسمتهای متحرک ماشین که می تواند ایجاد له شدگی، بریدگی و … بکند و نیز اگر حفاظ ماشین برداشته شود با این رنگ نشان می دهند.
سبز: برای نشان دادن راههای تخلیه، نجات، پستهای کمکهای اولیه، اجازه عبور وسایل نقلیه و بطور کلی معرف تاسیسات حفاظتی است.
رنگ سبز یعنی رنگ ایمنی.
آبی: از آنجاییکه آبی رنگ اصلی هشدار دادن می باشد برای نشان دادن خطر بکار میرود.
کاربرد آن شامل برچسب زدن برای هشدار دادن به منظور جلوگیری از شروع و به راه افتادن ماشین هایی که تحت تعمیر بوده و کارگر در آنها مشغول بکار می باشد.
زرشکی (ارغوانی ): برای مشخص کردن خطر تابش اشعه هایی نظیر ایکس، آلفا، بتا، گاما، پروتون و … بکار می رود.
این رنگ به همراه پره های شکسته شده در یک زمینه زرد برای نشان دادن اتاقها و محلهایی است که در آنجا مواد رادیواکتیو ذخیره یا جابجا می شود.
زرد: برای نشان دادن احتیاط، مخاطرات فیزیکی نظیر برخورد، سر خوردن، افتادن و ماندن بین چیزی بکار میرود.
سیاه و سفید: برای راهروهای رفت و آمد و خطوط جهت یابی بکار می رود.
سیاه و زرد: برای نشان دادن مسیر حرکت وسایل نقلیه مثل لیفتراک بکار میرود.
مهمترین کاربرد رنگ در صنعت نشان دادن هویت لوله ها است.
آموزش ایمنی
آموزش در راستای اهداف بهداشت حرفه ای از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
چرا که آموزش صحیح سطح آگاهی افراد را بالاتر برده و فرهنگ ایمنی و بهداشت را در بین کارگران باز می کند.
طبیعی است که کارگر هر چه قدر نسبت به ایمنی و مسائل مربوط به آن آگاه تر باشد کمتر ارتکاب به اعمال غیر ایمن می کند و همچنین افراد دیگر را نیز از انجام آن منصرف می کند.
ابزار
ابزار دستی و ابزار برقی قابل حمل در انجام کارها به شما کمک می کند،
اما همین ابزار می تواند برای شما خطر آفرین باشد.
اقدامات ایمنی خوب، به شما این اجازه را خواهند داد تا مخاطرات را کنترل کرده و خطرات را به حداقل برساند.
مطالب ذیل به شما نشان خواهد داد که چگونه مخاطرات استفاده از ابزار را کنترل کنید تا خودتان و آنهایی را که در اطراف شما کار می کنند از صدمه و مسایل بهداشتی محافظت نمایید.
لطفاً این را بخوانید ودستور العمل های ایمنی و بهداشتی آنرا دنبال کنید و در نظر داشته باشید که اگر مطالب آنرا انجام دهید، کار شما با ابزار سریعتر، آسانتر و ایمن تر انجام خواهد شد.
انتخاب درست
ایمنی ابزار زمانی شروع می شود که شما ابزار دستی و برقی کارتان را بطور صحیح انتخاب کنید.
کیفیت: بهترین ابزاری را که می توانید تهیه کنید، انتخاب نمایید. ابزار ارزان قیمت که از جنس نامرغوب ساخته شده اند شکسته و باعث خراب شدن کاری که انجام می دهید شده و ایجاد صدمه به خودتان یا همکارانتان خواهد شد.
ایمنی
به تمهیدات ایمنی که در ساخت ابزار بکار رفته اند توجه نمایید.
این مورد شامل توجه به سویچ های ایمنی، حفاظ، قطعات تیز و گردنده، محافظ های دست، عایق های پوششی و غیره می باشد.
تناسب
یک وسیله خوب با ساختار مناسب مانند یک جسم محکم در دست شما احساس می شود.
همواره چاقوها، پیچ گوشتی ها، انبردست ها، قیچی ها و ابزار برقی مورد نیازتان را از بین انواعی انتخاب کنید که بر طبق اصول ارگونومی (مهندسی انسانی) طراحی شده اند.
این قبیل ابزار طوری ساخته شده اند که هیچ گونه فشاری به انگشتان و کف دست شما نیاورده، خمیدگی و پیچ و تاب نداشته و خوب در دستهای شما جا بگیرد.
کارایی
ابزار مطمئن، برای انجام وظایف ویژه طراحی شده اند، این ابزار می توانند کار شما را آسانتر کرده و از خستگی شما جلوگیری نمایند.
حوادث چگونه اتفاق می افتد؟
اغلب حوادثی که در رابطه با ابزار اتفاق می افتند، به علل زیر هستند:
استفاده از ابزار نامناسب برای کار.
استفاده از ابزاری که در وضعیت بدی هستند.
استفاده از ابزار بدون توجه کافی.
استفاده از ابزاری که آموزش مورد نیاز آن را ندیده ایم.
استفاده از ابزاری که مجاز به کار گیری آن نباشیم.
حمل ونگهداری ابزار بطور غلط.
حمل و نگهداری ابزاری که فاقد حفاظ های لازم باشند.
بکار گیری ابزار بدون استفاده از لوازم استحفاظ فردی.
استفاده از وسایل برقی بدون سیم اتصال زمین.
استفاده از ابزاری که به طور مناسب در دست جا نمی گیرند.
استفاده از ابزاری که بکار بردن آن نیاز به صرف نیروی زیادی دارد.
استفاده از ابزاری که نیاز به تکرار حرکت دارند.
استفاده از ابزاری که سبب لرزش می شوند.
استفاده از ابزاری که تولید صدای نسبتاَ زیاد می کنند.
استفاده از ابزاری که تولید ذرات معلق، گرد وغبار و بخارات شیمیایی می نمایند.